Một trong những yếu tố cần thiết cho các trader khi tham gia vào thị trường forex là đánh giá xu hướng và khả năng phân tích thị trường. Do đó mà đã có rất nhiều những chỉ số số đã được cho ra đời để hỗ trợ những nhà giao dịch thực hiện phân tích một cách hiệu quả hơn và một trong số đó là RSI. Vậy chỉ số này là gì? Nó có ý nghĩa như thế nào và công thức tính của chỉ số này ra sao?
Chỉ số RSI (Relative Strength Index) là gì?
Chỉ số RSI (Relative Strength Index) là chỉ số sức mạnh tương đối. Đây chính là chỉ báo động lượng và có tác dụng là đo lường về mức độ thay đổi giá. Dựa vào những chỉ số này nhà đầu tư có thể dễ dàng đánh giá những điều kiện quá bán hoặc quá mua của thị trường. Đây là chỉ báo được J.Welles Wilder phát triển nên và vào năm 1978 đã in thành quyển “New Concepts in Technical Trading Systems”.
Thông thường chỉ số này sẽ giao động với mức biên độ từ 0 cho tới 100 để có thể để đo lường sự quá bán (oversold) hay quá mua (overbought). Theo lý thuyết được đặt ra bởi nhà sáng lập Wilder, khi chỉ số sức mạnh tương đối xuống dưới 30 là biểu hiện thị trường đang trong tình trạng quá bán.
Ngược lại nếu như chỉ số sức mạnh tương đối ở trên 70 thì sẽ biểu hiện tình trạng thị trường đang trong tình trạng quá mua. 1 khi hiện tượng quá bán hoặc quá mua được diễn ra, thì thị trường ngoại tệ rất có thể sẽ đảo chiều và đi theo hướng ngược lại.
Hiện tại có thể nói chỉ báo này là một loại phân tích kỹ thuật đang được sử dụng rất phổ biến trên những thị trường tài chính.
>>> Có thể bạn quan tâm: Nến Heiken Ashi là gì? Cách giao dịch theo nến Heiken Ashi
Ý nghĩa của chỉ báo này trong forex
Trên thị trường ngoại hối forex thì chỉ số sức mạnh tương đối là 1 chỉ báo có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Dựa vào đây mà nhà đầu tư có thể xác định được những hành động mua bán chính xác nhất dựa theo xu hướng giá của thị trường. Theo đó chỉ báo chỉ số sức mạnh tương đối có ý nghĩa quan trọng sau:
Phân vùng quá mua hoặc quá bán
Trong Forex, biên độ của Relative Strength Index dao động từ 0 tới 100. Như vậy điều này đồng nghĩa với việc nếu như biên độ dịch chuyển về tới gần con số 100 thì khi đó chứng tỏ đang tăng mạnh sức mua của thị trường. Ngược lại nếu như chỉ số lùi lại về gần con số 0 thì chứng tỏ đang tăng cao sức bán.
Để có thể xác định và theo dõi dễ dàng được sức mua bán, thông thường những nhà giao dịch sẽ dựa vào RSI 30 cũng như 70 và cụ thể như sau:
- Quá mua: nếu như đường RSI > 70
- Quá bán: nếu như RSI < 30
Dự đoán xu hướng tăng, giảm giá ở tương lai
Dự đoán xu hướng tăng giá:
- Relative Strength Index theo hướng từ dưới lên vượt ngưỡng 50.
- Relative Strength Index nằm trong vùng 45 đến 55 và sau đó vượt quá cao ra khỏi vùng 55.
Dự đoán xu hướng giảm giá:
- Relative Strength Index theo hướng từ trên xuống vượt ngưỡng 50.
- Relative Strength Index nằm trong vùng 45 đến 55 nhưng lại vượt xuống dưới vùng 45.
Xác định hình dạng hội tụ, phân kỳ giá
Để có thể xác định được xu hướng này thì cần tiến hành nối lại giữa đỉnh với đỉnh và đáy với đáy.
Nếu như 2 đường này di chuyển ra xa nhau thì chứng tỏ là phân kỳ. Lúc này thì giá đang có xu hướng là đảo chiều từ tăng đến giảm. Những nhà đầu tư nên dừng những hoạt động bán ra và chuẩn bị xác định các điểm để thực hiện mua vào.
Nếu 2 đường giá và RSI tiến lại gần nhau thì chứng tỏ là hội tụ. Lúc này thì giá đang có xu hướng là đảo chiều từ giảm qua tăng. Những nhà đầu tư nên dừng lại những hoạt động mua vào và chuẩn bị xác định các điểm bán ra.
>>> Có thể bạn quan tâm: Scalping là gì? Cách sử dụng phương pháp scalping hiệu quả
Xác định công thức tính tính RSI
Ta có công thức tính như sau:
- RSI = 100 – [100/1 + RS)]
Trong đó thì:
- RS là tổng tăng/tổng giảm hay RS là trung bình tăng trên trung bình giảm.
- RSI: thông thường được tính toán dựa vào giá đóng cửa trong 14 ngày gần nhất, vì vậy cũng có thể gọi là đường RSI
Nhưng trên thực tế ở thời đại công nghệ 4.0 như hiện nay, việc tính toán Relative Strength Index đã có máy tính lo và bạn chỉ cần đọc đúng cũng như tiến hành giao dịch là đã đủ.
Hướng dẫn cách thức cài đặt trên phần mềm MT4
Bước 1: Mở MetaTrader 4, vào Navigator nằm phía bên trái, chọn Indicator sau đó chọn Oscillators và chọn Relative Strength Index
Bước 2: Điều chỉnh những thông số, màu sắc cho thích hợp, sau đó chọn OK để xác nhận.
Những tín hiệu của RSI
Relative Strength Index là 1 trong các chỉ báo kỹ thuật rất quan trọng, cung cấp ba tín hiệu giúp những nhà đầu tư đưa ra được chiến lược giao dịch đạt hiệu quả. Nếu như nắm rõ những tín hiệu này thì xác định điểm mua, bán sẽ tương đối dễ dàng.
Tình trạng quá mua (Overbought)
Khi Relative Strength Index vượt quá 70 và tiến về gần 100 là dấu hiệu của tình trạng quá mua. Như vậy điều này chứng tỏ được giá đang ở xu hướng tăng, cũng là tín hiệu để dự báo cho tương lai thị trường giảm.
Tình trạng quá bán (Oversold)
Khi Relative Strength Index vượt quá xuống khỏi 30, tiến về gần 0 là dấu hiệu của tình trạng quá bán. Như vậy điều này chứng tỏ được xu hướng giá đang giảm, cũng là tín hiệu để dự báo cho tương lai thị trường sẽ tăng lại.
Phân kỳ RSI (Divergence)
2 trường hợp phân kỳ giá là Phân kỳ RSI Bearish và Phân kỳ RSI Bullish. Dấu hiệu của mỗi 1 loại phân kỳ sẽ như sau:
- Phân kỳ RSI Bearish: Nếu như giá có xu hướng tăng, đường Relative Strength Index đang giảm là tín hiệu giá sẽ giảm mạnh trong tương lai.
- Phân kỳ RSI Bullish: Giá đang có xu hướng giảm, đường Relative Strength Index tăng chính là dấu hiệu của việc tăng giá mạnh
Những sai lầm thường gặp khi dùng chỉ báo RSI
Có không ít những nhà giao dịch sử dụng những indicator 1 cách vô cùng máy móc.
Đây là 1 điều vô cùng tai hại vì tất cả công cụ về chỉ báo giao dịch đều mang ý nghĩa riêng và cần hiểu rõ mới sử dụng nó 1 cách hiệu quả được. Và dưới đây là 2 sai lầm mà không ít những trader mắc phải:
Thị trường đang quá bán thì thực hiện lệnh BUY
Ví dụ: GBPUSD khung W1
Có thể thấy được rằng chỉ báo này vào vùng quá bán nhưng vẫn duy trì tiếp tục trong vùng này rất lâu. Trong khi đó giá vẫn giảm tiếp tục và tạo những đáy mới thấp hơn so với đáy cũ liên tục.
Nếu như chỉ sử dụng tín hiệu của thị trường quá bán để thực hiện giao dịch thì rất thường xuyên gặp sai lầm này, giao dịch thành công có xác suất sẽ không cao.
Thị trường đang quá mua thì thực hiện lệnh SELL
Ví dụ: GBPUSD khung W1
Tuy Relative Strength Index không duy trì ở vùng quá mua như phần ví dụ trên, tuy nhiên thị trường cũng không đảo chiều.
Chỉ báo này đã thoát vùng quá mua tuy nhiên thị trường không đảo chiều và chỉ điều chỉnh giảm xuống rất ít trước khi quay trở lại xu hướng cũ.
Do đó khi chỉ dùng tín hiệu của thị trường quá mua sẽ không đủ để giao dịch với xác suất cao.
Cách sử dụng hiệu quả chỉ báo RSI
Như vậy khi mức quá bán, quá mua chỉ là dấu hiệu để cho thấy được rằng thị trường có thể sẽ đảo chiều và không phải lúc nào cũng dẫn tới sự đảo chiều. Do đó để gia tăng hiệu quả giao dịch cần giao dịch thuận với xu hướng lớn hay kết hợp với những công cụ vụ kỹ thuật khác.
Phân tích với đa khung thời gian
Những nhà đầu tư tiến hành giao dịch tại khung thời gian H4, và dùng khung D1 lớn hơn để có thể xác định xu hướng.
Bước 1: Xác định trên biểu đồ lớn D1, xu hướng giá có đi vào vùng quá mua, quá bán không.
- Nếu trên khung D1 RSI < 30 là quá Bán. Nên vào lệnh Buy vì thị trường chuẩn bị đảo chiều từ giảm qua tăng.
- Nếu trên khung D1 RSI > 70 là quá Mua. Nên vào lệnh Sell vì thị trường chuẩn bị đảo chiều từ tăng qua giảm.
Với ví dụ trên cặp AUD/USD tại khung D1 đang vào vùng quá bán. Vì đường RSI < 30. Nên những nhà đầu tư khi đó sẽ đánh dấu và tìm kiếm cơ hội mua tại khung H4.
Bước 2: Trên H4, xác định điểm vào lệnh
- Đợi giá vào vùng quá bán tại khung H4, vào lệnh Buy.
- Đợi giá vào vùng quá mua tại khung H4, vào lệnh Sell.
Những nhà đầu tư chờ đợi và theo dõi vùng quá bán tại H4 xuất hiện sau đó vào lệnh Buy.
Dùng chỉ báo RSI sau khi đã xác định xu hướng lớn
Bước 1: Tại khung thời gian lớn D1, xác định đường xu hướng lớn. Ở đây sẽ dùng mô hình cái nêm.
- Với ví dụ này trên khung D1, RSI không có tín hiệu là quá mua, nếu như không kết hợp với mô hình cái nêm thì bạn sẽ bỏ lỡ đi điểm vào lệnh.
- Theo hình khi mô hình nêm tăng đã bị phá vỡ USD/CAD trên D1 đang trong xu hướng giảm. Khi đã xác định xu hướng giảm cần tìm điểm vào lệnh sell tại khung H4.
Bước 2: Trên H4, tìm điểm thích hợp vào lệnh
- Những nhà đầu tư chờ tín hiệu quá mua với RSI >70 trên H4 theo hình để vào lệnh Sell.
Kết hợp chỉ báo RSI cùng Moving Average
Moving Average là 1 chỉ báo giao dịch đang hoạt động rất hiệu quả, có không ít những trader giao dịch cùng hệ thống chỉ gồm có những đường Moving Average.
Theo đó hãy vẽ đường ngang RSI 50 để dễ dàng quan sát hệ thống hơn.
Ý tưởng giao dịch:
Với lệnh BUY
- SMA 30 cắt lên đường SMA 100, chỉ báo Relative Strength Index trên 50 thì vào lệnh
- SMA 30 cắt xuống đường SMA 100 hay khi Relative Strength Index xuống dưới 30 thì thoát lệnh
Với lệnh SELL
- SMA 30 cắt xuống đường SMA 100, chỉ báo Relative Strength Index dưới 50 thì vào lệnh.
- SMA 30 cắt lên đường SMA 100 hay khi Relative Strength Index lên vùng 70 thì thoát lệnh.
Ví dụ
Ví dụ về cặp EURUSD cùng lệnh BUY:
- Có thể thấy những điều kiện giao dịch đều thỏa mãn cùng SMA 30 cắt lên đường SMA 100, Relative Strength Index trên 50.
- Lúc này sẽ thực hiện 1 lệnh BUY, canh thoát lệnh nếu SMA 30 cắt xuống đường SMA 100 hay Relative Strength Index xuống dưới 30
Ví dụ với lệnh SELL:
- Có thể thấy những điều kiện vào lệnh đều thỏa mãn cùng SMA 30 cắt xuống đường SMA 100, Relative Strength Index dưới 50.
- Lúc này sẽ thực hiện 1 lệnh SELL, chờ thoát lệnh nếu Relative Strength Index lên trên 70 hay SMA 30 cắt lên đường SMA 100.
RSI Failure Swings
Đây là chiến lược được rất nhiều chuyên gia về lĩnh vực ngoại hối đã đề xuất.
Đây cũng là 1 chiến lược giao dịch độc đáo với Relative Strength Index nhờ vào việc quan sát hành động giá Relative Strength Index ở 2 khu vực giới hạn là quá mua và quá bán.
Những bước thực hiện chiến lược
- Đợi chỉ báo này vào vùng giới hạn
- Sau đó đợi này phá khỏi vùng giới hạn
- Theo dõi diễn biến của RSI
- Đợi RSI phá khỏi vùng giá cao nhất (hay thấp nhất) trước đó.
Ví dụ
Với lệnh BUY
Đối với các mũi tên được đánh dấu tại khu vực biểu đồ:
- Với mũi tên 1: cho thấy Relative Strength Index vào vùng quá bán
- Với mũi tên 2: cho thấy Relative Strength Index phá khỏi vùng quá bán
- Với mũi tên 3: cho thấy Relative Strength Index quay về và từ chối trở lại khu vực quá bán
- Với mũi tên 4: cho thấy Relative Strength Index phá khỏi vùng đỉnh Relative Strength Index ở gần nhất bên trái.
Những điều trên cho thấy tín hiệu của thị trường sẽ đi lên, như vậy BUY là lệnh cần thực hiện.
Với lệnh SELL
- Với mũi tên 1: cho thấy Relative Strength Index đã vào vùng quá mua
- Với mũi tên 2: cho thấy Relative Strength Index đã phá khỏi vùng quá mua
- Với mũi tên 3: cho thấy Relative Strength Index quay về và dao động ở dưới khu vực quá mua.
- Với mũi tên 4: cho thấy Relative Strength Index đã phá khỏi vùng đáy Relative Strength Index ở gần nhất bên trái.
Đây là các dấu hiệu cung cấp 1 lệnh SELL.
Theo đó hãy coi hình thái của chỉ báo này tương tự hình thái của giá với các vùng hỗ trợ, kháng cự.
Kết hợp chỉ báo cùng Bollinger Bands
Nếu như Relative Strength Index là 1 chỉ báo động lượng, thiết kế để có thể đi trước thị trường cũng như đưa ra những tín hiệu tương lai thì Bollinger Bands là 1 chỉ báo độ trễ và đi sau giá.
Theo như ví dụ trên những nhà đầu tư có thể thấy được rằng khi giá chạm tới mức band dưới thì lúc này Relative Strength Index cũng sẽ rơi vào vùng quá bán. Và ngược lại nếu như giá chạm tới band trên thì lúc này Relative Strength Index sẽ rơi vào vùng quá mua.
Nếu như kết hợp cùng một lúc tại hai chỉ báo này cùng với nhau thì sẽ hỗ trợ tạo ra bộ lọc tín hiệu rất rõ ràng và xác suất đặt lệnh cũng như thành công sẽ cao hơn nhiều.
Kết hợp chỉ báo cùng mô hình nến đảo chiều
Tương tự việc kết hợp với những chỉ báo Moving Average hoặc Bollinger Bands, việc kết hợp chỉ báo này cùng với mô hình nến đảo chiều sẽ làm gia tăng hiệu quả giao dịch 1 cách rõ rệt và giảm tối đa những tín hiệu giả hơn so với việc chỉ sử dụng đơn lẻ.
Về ý tưởng giao dịch:
- Đợi thị trường vào trong vùng quá bán hay quá mua.
- Đợi mô hình nến đảo chiều xuất hiện.
Ví dụ
Ví dụ 1
- Với xu hướng tăng trên khung D1 của XAUUSD, RSI sẽ đi vào vùng quá mua, sau đó xuất hiện mô hình Evening Star nến đảo chiều.
- Đây là 1 tín hiệu đảo chiều rất tốt và bạn hoàn toàn có thể tiến hành lệnh SELL ngay khi hoàn thành mô hình nến Evening Star.
Ví dụ 2
- Trong xu hướng của XAUUSD giảm, khi RSI vào vùng quá bán thì lúc này biểu đồ giá cũng sẽ xuất hiện 1 mô hình nến Morning Star đảo chiều tăng.
- Đây chính là tín hiệu đảo chiều rất tốt và bạn hoàn toàn có thể vào lệnh BUY nếu như mô hoàn thành hình nến Morning Star.
Chú ý rằng: Bạn có thể thấy ở phía bên trái, chỉ báo này cũng đã đi vào, đồng thời duy trì ở vùng quá bán, tuy nhiên thị trường tiếp tục giảm. Như vậy rõ ràng ngoài tín hiệu là quá bán thì cũng không có bất cứ tín hiệu nào đảo chiều từ những công cụ kỹ thuật nói chung khác và mô hình nến đảo chiều. Ngoài ra cũng cần lưu ý rằng việc sử dụng chỉ bán này đơn độc sẽ rất khó để có thể đem đến hiệu quả cao do sẽ có rất nhiều những tín hiệu nhiễu.
Ví dụ 3
- Trong xu hướng tăng trên khung D1 của XAUUSD, khi RSI vào vùng quá mua, sau đó xuất hiện 1 mô hình Bearish Engulfing nến đảo chiều.
- Đây chính là tín hiệu đảo chiều rất tốt và bạn có thể SELL nếu như mô hoàn thành hình nến Bearish Engulfing.
Giao dịch phân kỳ
Hiểu 1 cách đơn giản thì phân kỳ là khi giá và Relative Strength Index đi theo hai hướng khác nhau. Và cụ thể có 4 loại phân kỳ sau:
- Phân kỳ tăng – Bullish Divergence
Phân kỳ tăng – Bullish Divergence là khi giá tạo ra đáy thấp hơn tuy nhiên RSI lại tạo ra đáy cao hơn.
Nếu như phân kỳ tăng Relative Strength Index xảy ra, thì các trader có thể chờ đợi 1 sự đảo chiều về tăng giá của thị trường này.
Ví dụ: Có thể thấy được rằng trong biểu đồ sau, 1 phân kỳ tăng (Bullish divergence) sẽ xảy ra nếu như giá của cặp XAUUSD tạo ra đáy mới thấp hơn và trong khi đó chỉ báo RSI lại tạo ra đáy mới cao hơn. Và khi đó chúng ta hoàn toàn có thể chờ đợi khi 1 sự đảo chiều tăng lên của XAUUSD.
- Phân kỳ giảm – Bearish Divergence
Phân kỳ giảm – Bearish Divergence chính là khi giá tạo ra đỉnh cao hơn, tuy nhiên RSI lại tạo ra đỉnh thấp hơn.
Khi phân kỳ giảm Relative Strength Index xảy ra, thì các trader có thể chờ đợi 1 sự đảo chiều về giảm giá của thị trường này.
Ví dụ: Có thể quan sát biểu đồ sau đây
Theo đó cặp XAUUSD đã tạo ra 1 đỉnh mới cao hơn tại khung H4 trong khi đó RSI lại tạo ra đỉnh thấp hơn. Và sau đó thì XAUUSD đã có 1 sự đảo chiều giảm.
- Phân kỳ ẩn tăng – Bullish Hidden Divergence
Phân kỳ ẩn tăng (hay Bullish Hidden Divergence) chính là khi giá tạo ra đáy sau cao hơn so với đáy trước trong khi đó RSI tạo ra đáy sau thấp hơn so với đáy trước.
Với trường hợp này thì chúng ta hoàn toàn có thể chờ đợi 1 sự tăng giá tiếp tục cho xu hướng.
Gợi ý: Đối với trường hợp của phân kỳ ẩn tăng, thì bạn hoàn toàn có thể lấy về khoảng chênh lệch giữa hai đáy để làm mục tiêu take profit (hay sử dụng Fibonacci Extension để có thể xác định được mục tiêu).
- Phân kỳ ẩn giảm – Bearish hidden divergence
Phân kỳ ẩn giảm (hay Bearish hidden divergence) chính là khi giá tạo ra đỉnh thấp hơn trong khi đó RSI tạo ra đỉnh cao hơn.
Đối với trường hợp này thì chúng ta hoàn toàn có thể chờ đợi 1 sự giảm giá tiếp tục cho xu hướng.
Ví dụ: Cặp EURUSD trong 1 xu hướng xuống tiếp tục đã tạo ra đỉnh sau thấp hơn so với đỉnh trước, bên cạnh đó RSI cũng tạo ra đỉnh sau cao hơn.
Đây chính là thời điểm xuất hiện tín hiệu của Phân kỳ ẩn giảm (hay Bearish hidden divergence) và những trader kỳ vọng 1 sự giảm giá tiếp tục cho xu hướng.
Đối với ví dụ này, thì Relative Strength Index đang ở vùng quá mua và càng củng cố đối với tín hiệu của phân kỳ ẩn giảng. Như vậy giá sau đó cũng đã tiếp tục cho đề giảm xuống.
1 số những lưu ý khi dùng chỉ số RSI
Đối với thị trường đầu tư không có bất cứ một chỉ báo nào là hoàn hảo. Bên cạnh đó nó có đem đến sự hiệu quả hay không sẽ còn phụ thuộc chủ yếu vào cách thức là những nhà đầu tư sử dụng. Theo dõi dưới đây là một số những lưu ý khi nhà đầu tư sử dụng chỉ số này:
- Đây chỉ là một chị bảo có tính chất tham khảo do đó không phải bất cứ lúc nào cũng đem đến độ chính xác 100% cho người dùng.
- Giá trên vùng 70 cũng có thể vẫn tiếp tục tăng. Do đó khi phân tích những trader cần thêm những chỉ báo khác nữa để hỗ trợ đặt lệnh hiệu quả.
- Chỉ số này có những dạng đảo chiều ngắn hạn, trung hạn và dài hạn ở mỗi một khung thời gian khác nhau vì sự khác nhau của thông số. Chính việc đưa ra những quyết định mua hay bán ở thời điểm này thông thường sẽ không chính xác. Do đó lời khuyên cho những nhà đầu tư là nên chờ đợi thêm những tín hiệu khác để có thể vào lệnh.
>>> Có thể bạn quan tâm: Xu hướng là gì? Cách xác định xu hướng thị trường hiệu quả
Tổng kết về chỉ báo RSI
Như vậy RSI (Relative Strength Index) là 1 chỉ báo động lượng và đây cũng là một trong những chỉ báo được coi là phổ biến nhất trên thị trường hiện nay.
Giá trị của chỉ báo này biến động giữa 0 đến 100 và trong đó:
- Vùng quá bán: là từ 0 đến 30
- Vùng trung tính: là từ 30 đến 70
- Vùng quá mua: là 70 đến 100
Chỉ báo này sẽ cho bạn biết được rằng khi nào thì thị trường đang quá mua hay quá bán để cảnh báo khả năng đảo chiều xu hướng.
RSI là 1 chỉ báo quan trọng và phổ biến nhất trên thị trường hiện nay mà bất kì một nhà đầu tư nào cũng cần phải biết. Hi vọng với những thông tin cụ thể về chỉ báo cũng như hướng dẫn 1 số cách thức sử dụng hiệu quả được dcc.finance cung cấp sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nó. Ngoài ra cũng cần lưu ý rằng, với bất cứ 1 công cụ về phân tích kỹ thuật nào hay đối với chỉ báo này thì cũng cần phải hiểu rõ được bản chất của chúng để sử dụng hiệu quả nhất.
